بهره‌برداری از حافظه‌ی طولانی‌مدت ChatGPT: یک راه نفوذ برای هکرها

مقدمه

در دنیای امروز، هوش مصنوعی به سرعت در حال پیشرفت است و ChatGPT یکی از نمونه‌های برجسته‌ای از این فناوری است. با این حال، هر فناوری می‌تواند دارای نقاط ضعف امنیتی باشد که هکرها به دنبال سوءاستفاده از آن هستند. یکی از این موارد، امکان ایجاد "حافظه‌های کاذب" در ChatGPT است که می‌تواند یک کانال نفوذ پایدار برای استخراج اطلاعات کاربران باشد. در این مقاله، به بررسی نحوه ایجاد این حافظه‌های کاذب، خطرات مرتبط با آن و راهکارهای محافظتی می‌پردازیم.

مدل‌های زبانی بزرگ (LLMs) و کاربردهای آنها

مدل‌های زبانی بزرگ (LLMs) مانند ChatGPT بخشی از خانواده‌ی بزرگ هوش‌های مصنوعی هستند که بر مبنای یادگیری عمیق (Deep Learning) کار می‌کنند و به شکلی طراحی شده‌اند که بتوانند متن‌های پیچیده و مفصل را با استفاده از حجم عظیمی از داده‌های متنی تولید کنند. این مدل‌ها می‌توانند زبان انسانی را به‌خوبی تحلیل و تولید کنند و در طیف گسترده‌ای از حوزه ها از جمله ترجمه زبان، تولید متن، تحلیل داده‌های متنی و حتی مکالمات تعاملی استفاده شوند.

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های این مدل‌ها، توانایی آن‌ها در یادگیری از داده‌های بزرگ و تنظیمات پیچیده زبانی است. به‌عنوان مثال، ChatGPT با یادگیری از میلیاردها کلمه و جمله از منابع مختلف، می‌تواند پاسخ‌هایی متناسب و دقیق در گفتگوهای طبیعی ارائه دهد. با این حال، این قدرت بالا نیز گاهی باعث بروز چالش‌های امنیتی می‌شود. مدل‌های LLM مانند ChatGPT به دلیل قدرت پردازش زیاد و دسترسی به حجم وسیعی از اطلاعات، ممکن است در معرض حملات مختلف از جمله تزریق دستورات یا ثبت حافظه‌های نادرست قرار بگیرند.

این مدل‌ها از شبکه‌های عصبی چندلایه‌ای استفاده می‌کنند که قادرند نه تنها به معنای سطحی کلمات بلکه به روابط معنایی بین آن‌ها نیز توجه کنند. بنابراین، آن‌ها می‌توانند متونی تولید کنند که ظاهراً از انسان‌هایی با دانش و مهارت‌های زبانی بالا به‌وجود آمده است. با این حال، به‌ویژه هنگامی که این مدل‌ها حافظه‌های طولانی‌مدت دارند، این توانایی ممکن است برای هکرها فرصتی فراهم کند تا با تزریق اطلاعات جعلی یا دستورات مخرب به حافظه آن‌ها، به داده‌های کاربران دسترسی پیدا کنند.

چگونه حافظه طولانی‌مدت ChatGPT مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرد؟

قابلیت حافظه طولانی‌مدت در ChatGPT به کاربران این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به ارائه اطلاعات تکراری، با سیستم مکالمات پیوسته داشته باشند. با این حال، این ویژگی به دلیل وجود یک نقص امنیتی، فرصتی را برای هکرها فراهم کرده است. این نقص توسط محققی به نام "یوهن ربگر" شناسایی شد که نشان داد هکرها می‌توانند از طریق تزریق دستورات مخرب، اطلاعات جعلی یا خطرناک را در حافظه ChatGPT ذخیره کنند. این دستورات می‌توانند در اسناد یا ایمیل‌های نا امن قرار بگیرند و سپس به طور مستقیم به حافظه سیستم وارد شوند. این نوع حمله به عنوان "تزریق غیرمستقیم دستورات" (Indirect Prompt Injection) شناخته می‌شود و به هکر اجازه می‌دهد کنترل کامل بر روی مکالمات بعدی کاربر داشته باشد.

اثبات آسیب‌پذیری: حافظه‌هایی که پاک نمی‌شوند

ربگر در آزمایش‌های خود نشان داد که با استفاده از یک پیوند مخرب، می‌توان ChatGPT را فریب داد تا اطلاعات نادرستی مانند سن جعلی کاربر (مثلاً ۱۰۲ سال) را ذخیره کند. این اطلاعات نادرست در تمامی مکالمات بعدی تأثیرگذار خواهد بود. در موارد پیشرفته‌تر، این حملات حتی می‌توانند داده‌های کاربر را به سرورهای کنترل شده توسط هکرها ارسال کنند، که این کار اوضاع را بسیار خطرناک می‌کند​.

واکنش OpenAI و رفع نقص جزئی

هنگامی که ربگر این نقص را به OpenAI گزارش داد، شرکت در ابتدا آن را به عنوان یک مسئله ایمنی (نه امنیتی) طبقه‌بندی کرد. با این حال، پس از ارائه اثبات دقیق‌تر از این مشکل، OpenAI اقدام به رفع جزئی نقص کرد. این اصلاحات باعث شد که استفاده از حافظه به عنوان یک کانال استخراج اطلاعات مسدود شود. با این حال، مسئله اصلی تزریق دستورات هنوز به طور کامل حل نشده است، و هکرها می‌توانند همچنان اطلاعات جعلی را در حافظه طولانی‌مدت ChatGPT ثبت کنند​.

چگونه از خود در برابر این حملات محافظت کنیم؟

یکی از مهم‌ترین راهکارها برای کاربران این است که به دقت حافظه ذخیره‌شده در ChatGPT را بررسی و از وجود هرگونه اطلاعات مشکوک یا نادرست اطمینان حاصل کنند. OpenAI ابزارهایی را برای مدیریت این حافظه‌ها فراهم کرده است، از جمله امکان حذف یا غیرفعال‌سازی کامل این ویژگی. به کاربران توصیه می‌شود تا از کلیک بر روی لینک های نامطمئن خودداری کنند و در مواجهه با محتوای مشکوک در ایمیل‌ها و اسناد، احتیاط لازم را به کار گیرند​.

نتیجه‌گیری

در حالی که ChatGPT و فناوری‌های مشابه از نظر هوش مصنوعی بسیار پیشرفته هستند، اما همچنان دارای نقاط ضعف امنیتی هستند که می‌توانند توسط هکرها مورد سوءاستفاده قرار گیرند. آگاهی از این آسیب‌پذیری‌ها و اتخاذ تدابیر مناسب می‌تواند به کاربران کمک کند تا از داده‌ها و اطلاعات شخصی خود محافظت کنند. به یاد داشته باشید که امنیت دیجیتال به اندازه‌ی هوش مصنوعی اهمیت دارد.